Cách lập bài vị thờ gia tiên theo phong tục truyền thống

Bài vị thờ được coi là phương tiện, là nơi các linh hồn của gia tiên về ngự mỗi khi cúng bái, lễ lạt. Do đó, nó không chỉ là một vật biểu trưng cho tâm linh mà còn là vật tượng trưng cho lòng thương nhớ, sự hoài niệm của con cháu trong gia đình về người quá cố.

BÀI VỊ THỜ TRONG VĂN HÓA THỜ CÚNG TỔ TIÊN

Bài vị là gì?

Bài vị là một tấm thẻ bằng gỗ dùng để ghi tên,chức tước, năm sinh, năm mất của người đã khuất.

Bài vị để thờ có những loại nào

-Bài vị thờ gia tiên

Bài
vị gia tiên dùng để ghi tên, năm sinh, năm mất của những người đã khuất trong
gia đình. Bài vị là vật thờ cần thiết trong những gia đình là con trưởng hoặc
phòng thờ dòng họ, từ đường.

-Bài vị cửu huyền thất tổ :

Cửu huyển thất tổ có nghĩa là 9 đời trong thế hệ một
gia đình hay nói cách khác chính là thờ phụng tổ tiên vì thế Thờ cúng “Cửu Huyền
Thất Tổ” là tỏ lòng kính trọng với tổ tiên các bậc tiền nhân đã sinh dưỡng, dạy
dỗ, dạy cách làm ăn, dạy hành động, cử chỉ sao cho tốt đẹp, hợp đạo lý.

Cửu Huyền: Nghĩa là 9 đời hay 9 thế hệ gồm có:
1. Cao Tổ: Ông sơ
2. Tằng tổ: Ông cố
3. Tổ phụ: Ông nội
4. Phụ: Cha
5. Bản thân
6. Tử: Con trai
7. Tôn: Cháu nội
8. Tằng tôn: Chắt (cháu cố)
9. Huyền tôn: Chít (cháu sơ)
Thất tổ gồm
7. Thỉ Tổ (Tỷ Khảo) : Thất Tổ
6. Viễn Tổ (Tỷ Khảo) : Lục Tổ
5. Tiên Tổ (Tỷ Khảo) : Ngũ Tổ
4. Cao Tổ (Tỷ Khảo) : Tứ Tổ
3. Tằng Tổ (Tỷ Khảo) : Tam Tổ
2. Nội Tổ (Tỷ Khảo) : Nhị Tổ
1. Phụ thân (Tỷ Khảo) : Nhứt Tổ

CÁCH LẬP BÀI VỊ THỜ CÚNG GIA TIÊN

 Chọn chất liệu gỗ và kích thước làm bài vị

Chất liệu gỗ thường chọn làm bài vị thường là gỗ mít

Một số kích thước đẹp hay dùng làm bài vị:

– Cao 38cm X Rộng 17cm cung tốt
– Cao 41cm X Rộng 20cm cung tốt
– Cao 61cm X Rộng 23cm cung tốt
– Hoặc một số kích thước khác được chọn theo số đẹp trên thước LO BAN và có kích thước tỉ lệ cân đối
Kích thước trong lòng bài vị (để viết chữ)
– Rộng từ 3 đến 5cm, cao từ 13 đến 25 cm. trong lòng để viết chữ.

Các nội dung cần có trong bài vị và cách viết

Nội dung trên một bài vị được viết bằng chữ Hán Nôm từ phải qua trái, từ trên xuống dưới. Ở giữa là tên người được thờ, hai bên là vai vế hoặc năm sinh, mất của người đó. Hàng chính giữa ghi vai vế của người đã khuất. Ví dụ như cha phải viết là hiển khảo; ông nội phải viết là tổ khảo; bà cố viết là tằng tổ tỷ; ông sơ là cao tổ khảo. Tiếp đến là tước vị (nếu có); sau đó là họ tên của người được thờ bao gồm tên húy hoặc tên chính, tên tự, tên hiệu, tên thụy nếu có. Hai bên của bài vị thường sẽ ghi năm sinh, mất của người quá cố.

Chữ viết trên bài vị thờ gia tiên

Các số trên bài phải có tổng chia hết cho 4 hoặc còn dư 3 khi chia cho 4, không được dư 1 hoặc 2. Cách đếm tuần tự là Quỷ – Khốc – Linh – Thính. Nam vào Linh, nữ vào Thính.

Vai vế trên bài vị thờ tổ tiên

Trong bài viết cần chú ý ghi vai vế thờ cúng của những người được thờ cúng trong nhà, dòng họ. Ví dụ, nếu A là người chủ cúng thì A thờ cúng 4 đời gồm cha mẹ, ông bà nội, ông bà cố, ông bà sơ và bài vị cũng được lưu giữ 4 đời. Tuy nhiên, khi A mất, con A là B thay thế làm người chủ cúng, B không chỉ lập bài vị cha mẹ mới mất (A), mà B còn phải làm mới lại bài vị của ông bà nội (thay vì cha mẹ), ông bà cố (thay vì ông bà nội), ông bà sơ (thay vì ông bà cố). Vì vậy, ta không nên ghi vai vế vào trong bài vị mới có thể lưu giữ được 4 đời, người chủ cúng tự biết vai vế của bài vị đó.

Bài vị được lưu giữ 5 đời (ngũ đại mai thần chủ) kể từ người chủ cúng trên tủ thờ, đến đời thứ 6 được đem đốt hoặc thiêng di vào nhà thờ tộc họ để thờ chung.

NHỮNG LƯU Ý KHI ĐẶT BÀI VỊ THỜ GIA TIÊN

Đặt bài vị thờ gia tiên đúng cách

Bài vị có thể được đặt riêng lẻ hoặc đặt trong ngai thờ, trong không gian của ngôi nhà. Vị trí phía trước nhà, ven đường, nơi có luồng khí thông thoáng luôn là những vị trí phù hợp nhất để đặt bài vị. Nếu bạn sống trong nhà nhiều tầng, bài vị cũng như bàn thờ cúng cần được đặt ở tầng cao nhất. Bạn cũng cần tìm hiểu hướng tốt nhất theo phong thủy để đặt bài vị nhằm mang lại thêm may mắn và thành công.

Cấm kị trong cách đặt bài vị gia tiên

Tuyệt đối tránh đặt bài vị giáp với nhà vệ sinh hoặc gian bếp. Nếu tài vị nằm trên đường đâm thẳng của lối đi thì không những không nhận được tài lộc, điềm may mà gia chủ còn có thể rước những tai ương, hậu quả xấu vào nhà.
Bạn cần tránh đặt bài vị đối diện với những mặt phẳng mang tính phản chiếu như gương hay hồ cá. Ngay dưới chân bài vị cũng tuyệt đối không được đặt các thiết bị như đài, loa, ti vi, máy tính, …
Việc đặt bài vị ngay dưới thanh xà ngang trên nóc nhà cũng có thể tạo ra sự nặng nề, bí bách.
Trong tín ngưỡng của người Việt Nam, ông bà ta luôn coi gia tiên, thần linh là những vị khách quý. Vì vậy phải ưu tiên bàn thờ gia tiên trước. Nếu gia đình thờ chung một ban thờ thì bài vị của tổ tiên phải đặt bên phải, bài vị thần linh đặt bên trái. Nếu làm trái điều này, rất có thể gia chủ sẽ phải gánh nhiều hậu họa nghiêm trọng.

Để chọn mua bài vị quý khách nên lựa chọn các đơn vị hiểu biết và uy tín. Đơn vị phải có chuyên môn sâu về văn hóa phong tục thờ cúng của người Việt. Nhất là cách viết bài vị, nếu viết sai sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến việc thờ cúng.

Cảm ơn quý khách đã quan tâm đến bài viết của Công Ty CP Mỹ Nghệ Sơn Đồng.

Xin chân thành cảm ơn quý khách!